امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات یا گواهی افتا چیست؟
شنبه 10/خرداد/1404 43 طراحی سایت وب سایت

امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات یا گواهی افتا چیست؟

گواهی "افتا" یا به طور کامل تر گواهی نامه امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات، یک استاندارد و گواهی امنیتی در ایران است که توسط مرکز مدیریت راهبردی افتا (وابسته به نهاد ریاست جمهوری ایران) صادر می شود. هدف آن، افزایش سطح امنیت سامانه ها، نرم افزارها، سخت افزارها و زیرساخت های فناوری اطلاعات است که در نهادهای دولتی و حساس کشور به کار می روند.

📌 افتا چیست؟

افتا (امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات) نهادی زیر نظر مرکز ملی فضای مجازی است که مسئولیت سیاست گذاری، نظارت و کنترل امنیت سایبری در حوزه های دولتی، نظامی و حیاتی کشور را بر عهده دارد.

برخی از مهمترین مجوزها و گواهینامه افتا که از سوی سازمان امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات (افتا) صادر میشوند به شرح زیر می باشند:

1) گواهینامه امنیتی سامانه های اطلاعاتی این گواهینامه برای ارزیابی و تأیید امنیتی سامانه های اطلاعاتی صادر می.شود این گواهینامه تضمین می کند که سامانه مورد نظر دارای الزامات امنیتی مشخص شده توسط افتا است.

2) مجوز فعالیت شرکت های امنیت اطلاعات شرکت های فعال در زمینه امنیت اطلاعات برای ارائه خدمات خود نیاز به مجوز رسمی از سازمان فناوری اطلاعات ایران دارند. این مجوز برای اطمینان از اینکه شرکت ها دارای توانمندی ها و تخصص های لازم برای ارائه خدمات امنیتی هستند، صادر می شود.

3) گواهینامه آموزش های امنیتی موسسات آموزشی که دوره های آموزشی در زمینه امنیت اطلاعات برگزار می کنند باید از افتا گواهینامه دریافت کنند گواهینامه افتا نشان دهنده اعتبار و کیفیت دوره های آموزشی ارائه شده توسط این موسسات است.

4) مجوز ارزیابی امنیتی شرکت ها و سازمان هایی که قصد دارند ارزیابی امنیتی از سامانه ها و زیرساخت های خود انجام دهند باید از افتا مجوز مربوطه را دریافت کنند. این مجوز تضمین می کند که ارزیابی ها با استانداردهای مورد تأیید انجام می شوند.

5) گواهینامه امنیت نرم افزار این گواهینامه برای نرم افزارهایی که نیاز به تأیید امنیتی دارند صادر می شود نرم افزارهایی که گواهینامه افتا را دریافت می کنند، بازرسی های امنیتی افتا را پشت سر گذاشته و استانداردهای امنیتی مورد نیاز را رعایت کرده اند.

6) مجوز ارائه خدمات مدیریت امنیت اطلاعات (MSSP) شرکت هایی که خدمات مدیریت امنیت اطلاعات ارائه می دهند باید از افتا مجوز و گواهینامه افتا مربوطه را دریافت کنند. این مجوز اطمینان میدهد که شرکت ارائه دهنده خدمات مدیریت امنیت اطلاعات دارای تخصص و توانمندی های لازم برای ارائه این خدمات است.

دانلود PDF الزامات امنیتی محصول افتا

برای دانلود فایل pdf الزامات افتا و راهنمای الزامات امنیتی محصول فایل های زیر را دانلود کنید.

جهت دانلود الزامات امنیتی محصول کلیک کنید

جهت دانلود راهنمای الزامات امنیتی محصول کلیک کنید

🎯 هدف از گواهی افتا

گواهی افتا با اهداف زیر صادر می شود:

  • تضمین امنیت نرم افزارها و سیستم ها در برابر تهدیدات سایبری
  • افزایش اعتماد سازمان ها و نهادهای دولتی به محصولات نرم افزاری داخلی
  • الزام تولیدکنندگان نرم افزار به رعایت الزامات امنیتی
  • ارزیابی و ممیزی نرم افزارها براساس استانداردهای امنیتی

در برنامه نویسی چگونه باید رعایت شود؟

اگر برنامه نویس هستید و نرم افزاری می نویسید که قرار است برای سازمان های دولتی یا حساس استفاده شود، باید اصول زیر را برای گرفتن گواهی افتا رعایت کنید:

1. رعایت اصول Secure Coding

جلوگیری از SQL Injection

جلوگیری از XSS، CSRF

مدیریت درست نشست ها (Session Management)

اعتبارسنجی ورودی ها (Input Validation)

مدیریت خطاها و لاگ ها بدون افشای اطلاعات حساس

2. تهیه مستندات فنی و امنیتی

ارائه معماری نرم افزار

ارائه مدل تهدیدات (Threat Modeling)

مستندات سیاست های امنیتی

3. انجام تست های امنیتی (Penetration Testing و Static Code Analysis)

4. پیاده سازی مجوزدهی و احراز هویت مناسب

استفاده از احراز هویت دو مرحله ای (MFA)

استفاده از استانداردهایی مثل OAuth2 یا JWT

🏛️ چه سازمانی گواهی افتا را صادر می کند؟

مرکز مدیریت راهبردی افتا زیر نظر نهاد ریاست جمهوری مسئول صدور این گواهی است. همچنین برخی شرکت های ثالث دارای مجوز از افتا (تأیید صلاحیت شده) اقدام به ممیزی امنیتی و ارزیابی نرم افزار می کنند.

📜 روند دریافت گواهی افتا برای نرم افزار:

ارسال درخواست توسط شرکت تولیدکننده نرم افزار

بررسی مستندات و نسخه نرم افزار

انجام تست های امنیتی و کد

صدور گواهی نامه افتا در صورت تایید

✅ چک لیست امنیتی افتا برای نرم افزارها

1. 🔐 امنیت ورودی ها (Input Validation)

تمام ورودی های کاربر اعتبارسنجی شوند (سمت کلاینت و سرور)

استفاده از الگوهای منظم (Regex) برای فیلتر ورودی ها

جلوگیری از بارگذاری فایل های مخرب با بررسی نوع MIME و پسوند

2. 🔍 محافظت در برابر حملات رایج (OWASP Top 10)

جلوگیری از SQL Injection

جلوگیری از Cross-Site Scripting (XSS)

جلوگیری از Cross-Site Request Forgery (CSRF)

محافظت در برابر Path Traversal و Command Injection

3. 🔑 احراز هویت و مجوزدهی (Authentication & Authorization)

پیاده سازی سیستم ورود ایمن (حداقل از طریق رمز عبور هش شده + SALT)

استفاده از JWT یا OAuth2 در API ها

احراز هویت دومرحله ای (MFA) در صورت نیاز

مدیریت نقش ها (RBAC - Role Based Access Control)

4. 🔒 مدیریت نشست ها (Session Management)

زمان انقضای نشست (Expiration Time)

ذخیره کوکی ها به صورت HttpOnly و Secure

ایجاد مجدد شناسه نشست پس از ورود موفق

5. 🧾 لاگ برداری و مدیریت خطاها

ذخیره رویدادهای امنیتی در لاگ ها (مانند لاگین، تلاش ناموفق، تغییر تنظیمات)

عدم نمایش خطاهای داخلی به کاربر نهایی (مثل stack trace)

لاگ ها باید رمزگذاری و دسترسی پذیری محدود داشته باشند

6. 🧪 تست امنیتی (Security Testing)

تست نفوذ (Penetration Test) توسط شرکت ثالث مورد تأیید افتا

تحلیل ایستا (Static Code Analysis) با ابزارهایی مثل SonarQube، Fortify

تحلیل پویا (Dynamic Code Analysis)

7. 📁 مدیریت امنیت فایل ها و داده ها

رمزنگاری داده های حساس (مثل رمز عبور، اطلاعات شخصی)

عدم نگهداری اطلاعات حساس در کلاینت (مرورگر یا اپلیکیشن موبایل)

حذف داده های موقتی بعد از اتمام پردازش

8. 🛡️ سخت سازی پیکربندی (Security Hardening)

غیرفعال سازی endpointهای پیش فرض یا تست

حذف کتابخانه ها یا کامپوننت های بلااستفاده

به روزرسانی مداوم وابستگی ها و جلوگیری از استفاده از نسخه های آسیب پذیر

🗂️ مستندات مورد نیاز برای اخذ گواهی افتا

سند معماری نرم افزار

مدل تهدیدات (Threat Modeling)

گزارش تست های امنیتی (نفوذ و تحلیل کد)

سیاست های امنیتی و راهکارهای دفاعی پیاده شده

نحوه مدیریت کاربران، سطوح دسترسی و مجوزها

اگرچه دریافت گواهی افتا برای تمامی نرم افزارها الزامی نیست، اما در برخی پروژه های خاص—به ویژه در حوزه های دولتی یا سازمان هایی با حساسیت های امنیتی بالا—رعایت الزامات این گواهی ضروری است. شرکت دات نرم افزار این آمادگی را دارد که در صورت نیاز مشتری، پروژه های نرم افزاری را مطابق با استانداردها و الزامات گواهی افتا طراحی و پیاده سازی کند. این توانمندی به مشتریان اطمینان می دهد که راهکار نهایی از نظر امنیتی، منطبق بر معیارهای مورد تأیید مرکز افتا خواهد بود.

درباره این مطلب دیدگاهی بنویسید...

آدرس پست الکترونیک شما منتشر نخواهد شد.

نظرات (0)